Klauzula sumienia – farmaceuci

Apteka nie chce zrealizować recepty na antykoncepcję? To łamanie prawa – nie zgadzaj się na to i reaguj!

W Grodzisku Mazowieckim jedna z aptek odmawia realizacji recept na antykoncepcję.
Dzieje się tak nie tylko w Grodzisku – do tego typu praktyk dochodzić może w całej, działającej na terenie Polski sieci aptek.

Wbrew temu, co być może mówią farmaceuci z tych aptek – to działanie jest bezprawne, a zachowania związane z tzw. „klauzulą sumienia” należy zgłaszać Wojewódzkiej Inspekcji Farmaceutycznej i okręgowym izbom aptekarskim.

Podstawy do tego są co najmniej dwie:

Przede wszystkim aptekarz/aptekarka (lub technik/techniczka farmaceutyczny/a) może odmówić realizacji recepty lub wydania leku tylko wtedy, kiedy pozwala na to prawo. Ale żaden z przepisów nie przewiduje przypadku „bo widzimisię”. Jeśli chodzi o produkty sprzedawanych bez recepty, farmaceutka/farmaceuta może odmówić ich wydania, gdy lek zagraża życiu lub zdrowiu pacjentki/pacjenta lub gdy zachodzi podejrzenie stosowania leku w celach pozamedycznych. Oczywiście nie może być to ocena oparta na „przeczuciu” farmaceuty/farmaceutki, ani tym bardziej na „klauzuli sumienia”. Jednak w wypadku leków wydawanych na receptę, farmaceuta ma obowiązek zrealizować polecenie lekarza. To lekarz/lekarka ocenia, czy w odniesieniu do danej pacjentki/pacjenta istnieje ryzyko. Wypisanie recepty jest dowodem na to, że lekarz/lekarka takiego zagrożenia nie dostrzegł. Dlatego w praktyce odmowa dotyczy recept sfałszowanych albo sytuacji, gdzie należy skorygować skład leku recepturowego (wytwarzanego w aptece), a z lekarką/lekarzem nie ma kontaktu (art. 96 ust. 5 ustawy z 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne).

Po drugie, każda ogólnodostępna apteka ma ustawowy obowiązek prowadzić pełen asortyment produktów leczniczych. W pewnych sytuacjach można zwolnić aptekę z obowiązku prowadzenia niektórych substancji odurzających i psychotropowych. Ale takiego wyjątku nie przewidziano dla środków antykoncepcyjnych. W polskim porządku prawnym nie występuje grupa produktów leczniczych „nie mam i nie sprowadzę, bo mi się tak podoba”. To poważne niedopełnienie obowiązków wynikających z ustawy, które może skutkować sankcjami do odebrania koncesji włącznie (art. 95 ustawy z 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne).

Nie pozwól sobie wmówić, że prywatny biznes oznacza również prywatne przepisy! Reaguj, gdy ktoś chce ograniczyć twoje prawa!

 

Wzory pism:

  1. Wniosek do Wojewódzkiego Inspektoratu Farmeceutycznego
  2. Wniosek do Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej przy Okręgowej Izbie Aptekarskiej